Yeni nəsillər istehlak və ya satınalma kateqoriyalarına görə X, Y və Z nəsilləri kimi təsnif edilir. Texnologiya, internet, onlayn alış-veriş, rəqəmsal nəsil kimi anlayışlarla xatırlanan bu nəsillər; Onlar keyfiyyətlərinə, davranış üslublarına və alış-veriş vərdişlərinə görə müasir marketinq və e-ticarət sənayesinin diqqət mərkəzinə çevriliblər.
X nəslinə 1965-1979-cu illər arasında doğulanlar daxildir. Doğuş zamanı və uşaqlıq dövründə texnoloji cihazlar; Bunlar roller paltaryuyan maşın, ağ-qara televizor, kaset yazıcıları və tranzistorlu radiolar idi. İllər sonra mavi çanaqlar avtomatik paltaryuyan maşınlarla əvəz olundu, mintaklarla yuyulan qablar qabyuyan maşınlarla əvəz olundu, “Dəmirdən səs gəlir”dən tutmuş plazma-LCD televizorlara qədər, sonra onların kompüterə girişini başa düşmək lazımdır. internet, şahid olduqları texnoloji transformasiya və bu transformasiyaya uyğunlaşma səyləri. Bu keçidi dərk etmədən hər hansı satınalma davranışını şərh etmək və nəticəyə uyğun hərəkət etmək arzuolunmaz nəticələrə gətirib çıxaracaq.
Bu nəsildə internet və mobil texnologiyadan istifadə geniş yayılsa da, onların əksəriyyətinin hələ də onlayn alış-verişdən uzaq olduğunu və onlayn məhsul almağa inamsız olduqlarını görürük. Mağazalara üstünlük verirlər və ənənəvi münasibəti qoruyurlar. Onlar ədalətsizdirlər? Əlbəttə ki, onlar deyil. İnsan bir kliklə almaqdansa, toxunmaq, iyləmək, görmək, dadmaq və bazarlıq etmək istəyir. Ən əsası isə qarşı tərəflə çay içmək lazımdır. Yəqin ki, “gəlib bizimlə çay içməyəsən?” deyən müştərilərlə rastlaşmısınız.
Y kuşağı, 1980 – 1999 yılları arasında doğanları kapsıyor. Bilgisayar ve internetle dünyaya gözlerini açan bu nesilde, kuşaklar arası farklılık çok fazla hissediliyor. Onlar bağımsızlığa ve özgürlüklerine önem veriyor. Öte yandan muazzam bir kültür karmaşası yaşayan bu nesil satınalmada da kararsızlar arasında yer alıyor. Bir tarafı geleneksel kurallar ile çevrili diğer tarafı yeni toplumsal harekete meyilli bu nesil teknolojiyle henüz yeni tanışsa da halen diğer tarafı endişeyle satın alma düğmesine basıyor. Bununla birlikte mobil teknoloji ve sosyal medyayı çok aktif olarak kullanır, online alışverişte ilk başlarda çekimser davransa da çevirimiçi alışverişi tercih eden bir nesil görüyoruz. Bu nesil için geliştirilen modern pazarlama ve satış stratejileri önem kazanıyor. E-ticarete odaklanan, sosyal medya aracılığıyla reklam yapan ve bu kesimin dikkatini çekmeye çalışan bir pazarlama anlayışı onları cezbediyor.
Markalar bu kuşakla ne kadar erken etkileşime başlarlarsa o kadar avantaj elde ediyorlar. Bu neslin, sosyal ağ kullanım oranı %90’lara varmakta. Mobil teknolojinin yaratılması, geliştirilmesi ve kullanılması da bu nesilden soruluyor. Bu kuşak iş gücüne katılımla ve gerçekleştirdiği tüketici harcamalarıyla ilk sırada yer alıyor. Markalar bu kuşak ile aracılığıyla X kuşağına da erişim ve etkileşim sağlamaya çalışıyor. X kuşağının Y kuşağına ”Evladım bak bakalım bu yaz en uygun oteller neredeymiş?” talebi ya Google’a ya da sosyal medyaya ulaşır. Aranmayı bekleyen firmalar her mecrada ilk sıralara çıkmak için açık artırma usulüyle yarışır. Peki kim kazanır? X kuşağına hitap edenler mi ya da Y kuşağına hitap edenler mi?
Y kuşağının büyük bir kısmı, satın alma tercihlerini fiyata göre yapıyor. Bu kuşak için internet veya mobil üzerinden ürün satın almak için fiyat araştırması ve karşılaştırması yapmak önemli. Cevabı bu hususu dikkate alarak tekrar düşünebilirsiniz.
Z kuşağı, 2000 yılı ve sonrası doğanları kapsıyor. Diğer nesillerden farklı olarak teknolojileri kullanmayı seviyorlar ve hatta bu konuda uzmanlar. Akıllı telefon, tablet ve bilgisayar kullanımı gibi her türlü teknoloji kullanımında çok aktifler. Sosyalleştikleri ve iletişim kurdukları tek alan internet. Markaların reklamlarda neden bu kuşağı kullandıklarını biliyor musunuz?
Son yıllarda eline satın alma gücü geçen Z kuşağı, her şeyi çevrimiçi olarak satın alma istek ve tercihleri ağır basıyor.
Bunun farkına varan markalar bir nevi ‘geleceğe yatırım’ olarak gördükleri bu uygulamaya başvurdular. Daha açık bir ifadeyle biz nasıl ki çocukluğumuzdaki o sevimli reklam jenerik ve sloganlarını halen de hatırlıyor ve satınalma davranışımızı ona göre sergiliyor isek aynı şekilde günümüz firmaları da geleceğe bu yöntemle yatırım yapmaktalar.
Dijital nesil, ileri ki yıllarda hem dünya genelinde hem Türkiye’de e-ticaret sektörü için inanılmaz bir potansiyel oluşturuyor. Bu kuşak, zaten içine doğmuş olduğu teknolojinin hızına çok kolay adapte olabiliyor. Z kuşağının % 80’i alışveriş yapmadan önce satın almayı tek başına yapamadığından fiyat araştırması ve karşılaştırması yapmayı önemsiyor. Mobil cihazlarından çeşitli uygulamalar aracılığıyla kampanyalar ve indirimleri takip ediyor.